Traditional Jazz Dixieland jazz New Orleans-jazz

Dixieland

Traditional Jazz - Dixieland jazz - New Orleans-jazz is een vroege stijl jazzmuziek die aan het begin van de twintigste eeuw in New Orleans ontstond. Tot de opkomst van de swing en de bebop stond het vaak kortweg bekend als jazz. Aan het einde van de twintigste eeuw raakten ook namen als New Orleans-jazz of traditional jazz in zwang.
Dixieland onderging invloeden van ragtime en blues. Dankzij de invloed van de muziekkorpsentraditie van New Orleans was een hoofdrol weggelegd voor de koperblazers.

Dixieland Stijl

Dixieland wordt gespeeld in tweekwartsmaat. Kenmerkend voor het genre is verder dat de koperblazers gelijktijdig improviseren, in tegenstelling tot de veel striktere scheiding tussen samenspel en solo's die in latere jazz gebruikelijk werd.
De traditionele instrumenten die in een dixielandband voorkomen zijn trompet of cornet, trombone, klarinet, piano (optioneel), en een ritmesectie bestaande uit contrabas (of tuba of sousafoon), banjo of gitaar, en drums.

Dixieland geschiedenis

Dixieland ontstond onder de zwarte bevolking van New Orleans. Het dixielandorkest dat de muziek in brede kring populair maakte was echter de in 1917 in New Orleans opgerichte, uit blanke muzikanten bestaande Original Dixieland Jass Band (pas later werd 'jass' gespeld als 'jazz'). Met hun gestructureerde variant op het genre, waarin voor improvisatie nauwelijks plaats was, maakten zij de de dixieland aanvaardbaar voor een blank publiek. Ze effenden daarmee de weg voor de zwarte muzikanten die de jazz in de jaren 20 naar Chicago en New York exporteerden. Grote namen zoals Joe "King" Oliver, Louis Armstrong, Kid Ory, Johnny Dodds en Bunk Johnson werden daardoor ook buiten New Orleans bekend.
Dixieland kende haar hoogtijdagen in de twintiger jaren van de twintigste eeuw en werd in de jaren veertig verdrongen door de bebop.
In de vijftiger jaren volgde wereldwijd een heropleving van de dixieland.

Dixieland in Nederland

Tijdens de revival in de jaren vijftig ontstond in Nederland de Dutch Swing College Band, waarschijnlijk het bekendste Nederlandse dixieland orkest. Verder waren bekende Nederlandse dixieland orkesten bijvoorbeeld de Dixieland Pipers, de Down Town Jazz Band, en de Reunion Jazz Band.

De naam dixieland

Orkesten als de Dutch Swing College Band kwamen op binnen de Nederlandse studentencorpora. Vanwege de bij die studentenverenigingen horende associatie met de conservatief-liberale zuil werd de muzieksoort vooral in liberale kringen populair. Dixieland wordt in Nederland daarom ook wel VVD- of AVRO-jazz genoemd. Het genre ontwikkelde zich in deze context tot een 'nette' op het geluid van de Original Dixieland Jass Band geïnspireerde muzieksoort, met een oubollig imago als gevolg. Veel liefhebbers van de oorspronkelijke dixieland spreken daarom liever van New Orleans-jazz (een term die in de Engelstalige wereld overigens niet gebruikelijk is).
Het woord 'dixieland' wordt internationaal vaak om andere redenen afgewezen: het woord is ontleend aan de Original Dixieland Jass Band die zich ten tijde van hun successen - onterecht - als de uitvinders van het genre lieten aankondigen. Om meer recht te doen aan de werkelijke geschiedenis van het genre noemt men dixieland in de VS ook wel classic jazz of traditional jazz. De naam dixieland wordt in dit geval gereserveerd als negatief waardeoordeel voor de vaak nogal plichtmatig gespeelde 'blanke' variant.

Contact